Mówi się, że w piłce nożnej liczby nie odgrywają aż tak ważnej roli. Jednak nie da się ukryć, że dobra pozycja w rankingu FIFA stanowi informację o stanie reprezentacji danego kraju. Co daje wysoka pozycja w rankingu FIFA? Dlaczego zmieniono metodę obliczania punktacji zdobytych przez piłkarzy? Odpowiedź w poniższym tekście.
Ranking FIFA – jakie ma znaczenie?
Ranking FIFA to najpopularniejsze zestawienie, które porównuje siły reprezentacji narodowych na całym świecie. Klasyfikacja jest aktualizowana co miesiąc. Pozycja na liście przekłada się m.in. na to z kim piłkarze będą walczyli w fazie grupowej Mistrzostw Świata i innych imprez piłkarskich. Im wyżej drużyna piłki nożnej jest na liście FIFA, tym lepiej. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na to, że w grupie możemy liczyć na spotkanie słabszych zespołów. Przekłada się to na zdobycie większej liczby punktów i łatwiejszą kwalifikację do finałów.
Zadaniem rankingu jest pozycjonowanie reprezentacji danego kraju w światowej piłce w porównaniu do reprezentacji innych państw. Pokazuje, że drużyna przeciwna jest godnym przeciwnikiem. Im wyższa pozycja w rankingu FIFIA, tym ciekawsze spotkania są proponowane zawodnikom tej grupy. Inną dobrą stroną wysokiego miejsca jest zwiększenie liczby sponsorów danej drużyny, a to przekłada się nie tylko na to, ile zarobią zawodnicy, ale i na większe możliwości szkoleniowe.
Ranking FIFA stracił trochę na znaczeniu. Dlaczego? Poprzedni system liczenia punktów okazał się nieefektywny. Słabsza drużyna rozgrywająca większą liczbę meczów towarzyskich miała możliwość “wyprzedzić” lepsze drużyny. Dlatego od 2018 roku obowiązuje nowy sposób wyliczania punktów, dzięki czemu na powrót staje się on bardziej wiarygodny.
Jak liczony jest ranking FIFA?
Poprzedni sposób sporządzania zestawienia zawsze wzbudzał spore kontrowersje. Punkty zdobywane przez drużyny narodowe obliczane były według wzoru MITC. Na jego podstawie liczba punktów przyznanych za rozegrany mecz (M) zostawała pomnożona przez wagę spotkania (I), siłę przeciwnika (T) wyliczoną na podstawie rankingu poprzedzającego pojedynek i siłę konfederacji (C). Współczynnik mógł mieć inną wartość w zależności od tego, jak zostało zakończone dane spotkanie:
- M wynosił od 0 (porażka) do 4 (zwycięstwo),
- I od 1 (mecz towarzyski) do 4 (mecz MŚ),
- T od 50 do 200 (w zależności od miejsca w rankingu).
Grono krytyków tego systemu znacznie się poszerzyło tuż przed Mistrzostwami Świata w 2018 roku. Przed losowaniem fazy grupowej o miejscach w poszczególnych koszykach decydowała dobra pozycja w Rankingu FIFA. Jednak taki rozkład punktacji mógł sprawić, że drużyna o stosunkowo niskiej pozycji w ważniejszych meczach “wygrywała” poprzez częstą grę na w rozgrywkach towarzyskich.
Ranking ELO. Bardziej wiarygodny system punktowania
Łatwość w manipulowaniu wynikami rankingu sprawiła. że m.in. reprezentacja Polski zetknęła się z dużą falą krytyki. Z tego powodu w 2018 roku Arpad Elo, amerykański fizyk i szachista, stworzył wzór nazwany od jego nazwiska. Ranking ELO jest prowadzony równolegle do rankingu FIFA. Fizyk wykorzystał równanie stosowane przy tworzeniu zestawień szachowych.
Obecnie ranking FIFA jest sporządzany w oparciu o poniższy algorytm:
Rn = Ro + K x (W – We)
Rn – punktacja po meczu
Ro – punktacja przed meczem
K – indeks ważności meczu
W – wynik meczu
We – spodziewany wynik meczu
Wartość „K” waha się między 05 (mecze towarzyskie rozgrywane poza oficjalnym terminem FIFA) a 60 (mecze MŚ od ćwierćfinału i dalej). Wynik meczu stanowi zmienną. Zwycięstwo posiada współczynnik 1, remis 0,5, a porażka – 0.
Interesującym wskaźnikiem jest natomiast spodziewany wynik meczu. Stanowi on wynik działania:
We = 1/(10^(-dr/600) + 1),
gdzie „dr” to różnica w rankingu = punkty przed meczem drużyny A – punkty przed meczem drużyny B.
Miejsce Polski w rankingach FIFA i ELO
W 2017 roku Polskę obiegła informacja, że drużyna narodowa uzyskała rekordowo wysokie miejsce w rankingu FIFA. Na fali hurraoptymizmu można było przeczytać nagłówki takie jak “Polska drużyna potęgą w piłce nożnej”. Radość ostudziły jednak komentarze dotyczące tej listy. Pominięcie światowych potęg piłkarskich na rzecz słabszych drużyn wywołało oburzenie i śmiech. Okazało się, że grupy rozgrywające częste mecze towarzyskie “uzbierały” więcej punktów niż potężne drużyny grające ważniejsze spotkania.
Obecnie w rankingu FIFA polska drużyna narodowa znajduje się na 19 miejscu. Awans jest efektem zwycięstw reprezentacji Polski w eliminacjach do Euro 2020. To powoduje, że ekipa Jerzego Brzęczka ma komplet 12 punktów, a w eliminacjach nie straciła jeszcze ani jednego gola. Dalsze awanse będą możliwe, jeśli drużyna utrzyma tendencję do wygrywania, ale w piłce nożnej bardzo trudno przewidzieć, kto wygra następną potyczkę. Następne mecze eliminacyjne odbędą się:
- 6 września 2019 – mecz Słowenia – Polska,
- 9 września 2019 – mecz Polska – Austria,
- 10 października 2019 – Łotwa – Polska.
Zdobywanie goli podczas meczów ma więc znacznie większe znaczenie niż samo wygranie pojedynczych zawodów. Świetna gra zawodowych piłkarzy nie tylko sprawia że stają się drożsi. Świetna pozycja w FIFA i ELO buduje również wizerunek kadry, który przyczynia się do rozwoju piłki nożnej w Polsce i jej znaczenia na arenie międzynarodowej.